Στα βάθη της Ασιατικής ηπείρου, η Κίνα με την πάροδο των ετών κατάφερε να γιγαντωθεί οικονομικά, αλλά και πληθυσμιακά, σε παγκόσμια πλέον δεδομένα. Μέσα στα σύνορα της υπάρχουν 56 εθνικές μειονοτικές ομάδες, οι οποίες είναι αναγνωρισμένες από την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Αν αναλογιστούμε πως ο πληθυσμός του κράτους ανέρχεται χονδρικά στους 1.5 δισεκατομμύρια κατοίκους και ότι αποτελεί την μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα της υφηλίου, είναι λογικό να συναντώνται τόσες μειονοτικές ομάδες μέσα στα εδάφη του.
Η αυτόνομη επαρχία της Σιντσιάνγκ, στην βορειοδυτική Κίνα, αποτελεί μια περιοχή στην οποία συνυπάρχουν αρκετές εθνικές ομάδες, όπως αυτές των Τατζίκων, των Καζάκων και των Κυργιζίων. Μια από αυτές τις ομάδες, είναι και αυτή των Ουιγούρων. Οι Ουιγούροι είναι μια μουσουλμανική μειονότητα ανθρώπων με Τουρκικές ρίζες και, πέρα από την επαρχία της Σιντσιάνγκ, κοινότητες της συναντώνται τόσο στην Ασία, όσο και στην Ευρώπη και την Βόρεια Αμερική. Οι σχέσεις ανάμεσα σε Κίνα και Ουιγούρους ήταν πάντοτε τεταμένες. Κατά τις δεκαετίες του 1930 και του 1940, η μειονότητα προσπάθησε ανεπιτυχώς να αποσχιστεί από το κινεζικό κράτος και αρκετοί Ουιγούροι έφυγαν για το εξωτερικό. Όσοι παρέμειναν, ωστόσο, στην Σιντσιάνγκ δέχθηκαν κατά καιρούς την σκληρή πολιτική του Πεκίνου, αλλά και την επιθετικότητα των Κινέζων Χαν, με τους ίδιους να έχουν συχνά τον ρόλο των “αποδιοπομπαίων τράγων”.
Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα έδειξε το σκληρό της πρόσωπο απέναντι στις μειονότητες της Σιντσιανγκ οικοδομώντας ακόμα και “στρατόπεδα κράτησης”. Σύμφωνα με το Πεκίνο, οι δομές αυτές δημιουργήθηκαν με σκοπό την επαγγελματική εκπαίδευση των πολιτών, παράλληλα με την πρόληψη της φτώχειας και της τρομοκρατίας. Ωστόσο, μέσα από τις μαρτυρίες των ίδιων των κρατουμένων, η πραγματικότητα μοιάζει να είναι διαφορετική.
Μια έκθεση του γερμανού ερευνητή Άντριαν Ζενζ αναφέρει πως η κινεζική κυβέρνηση χρησιμοποιεί τακτικές για την μείωση του πληθυσμού των μουσουλμανικών μειονοτήτων, όπως οι υποχρεωτικές στειρώσεις και αμβλώσεις. Τις κατηγορίες αυτές προσπάθησε να αντικρούσει η Κίνα αναφέροντας πως από το 1978 μέχρι και το 2018, ο πληθυσμός των Ουιγούρων στην Σιντσιάνγκ έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Η έκθεση αυτή, ωστόσο, ενισχύεται και με τις μαρτυρίες από τα στρατόπεδα κράτησης της Σιντσιάνγκ, οι οποίες πέρα από βασανισμούς και σεξουαλικές κακοποιήσεις, περιγράφουν και την χορήγηση ενέσεων και φαρμάκων με στόχο την αντισύλληψη.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του δικτύου BBC στις αρχές του 2021, στα στρατόπεδα κράτησης των φυλακισμένων Ουιγούρων λαμβάνουν χώρα σεξουαλικές κακοποιήσεις και βασανιστήρια. Οι καταγγελίες αυτές, αν και προήλθαν από πολλές πρώην κρατούμενες, δεν μπόρεσαν να εξακριβωθούν ανεξάρτητα από το Reuters. Συγκεκριμένα, το βρετανικό δίκτυο αναφέρει στην ιστοσελίδα του ότι “πολλές πρώην κρατούμενες και ένας φρουρός είπαν στο BBC ότι είτε βίωσαν, είτε είδαν ένα οργανωμένο σύστημα μαζικών βιασμών, σεξουαλικής κακοποίησης και βασανιστηρίων”. Επίσης, έρευνα του ASPI (Australian Strategic Policy Institute), χρησιμοποιώντας εκτεταμένες αναφορές και μαρτυρίες, συνδέει τα στρατόπεδα “επαγγελματικής επανεκπαίδευσης” με τον εργασιακό εξαναγκασμό των κρατουμένων στις βιομηχανικές ζώνες που υπάρχουν στην περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, το γεγονός ότι η Κίνα δεν έχει επιτρέψει την ανεξάρτητη και ελεύθερη είσοδο σε δημοσιογράφους, ανθρωπιστικές οργανώσεις και διπλωματικές αποστολές εντός των στρατοπέδων. Η είσοδος στην περιοχή γίνεται μόνο υπό συνοδεία και αυστηρή επιτήρηση.
Η διεθνής κοινότητα παρατηρώντας αυτά τα γεγονότα δεν παρέμεινε άπραγη. Συγκεκριμένα, στις αρχές του 2021, μέλη του Καναδικού Κοινοβουλίου υιοθέτησαν απόφαση που παρομοιάζει με “γενοκτονία” την συμπεριφορά της Κίνας προς την μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων. Η κίνηση αυτή δημιούργησε μια πρωτόγνωρη κρίση ανάμεσα στις δύο χώρες. Επίσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες, πριν λίγες ημέρες προχώρησαν σε μια ανακοίνωση ως απάντηση στην κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Ανακοίνωσε πως στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς αγώνες, που θα γίνουν στο Πεκίνο στις αρχές του 2022, δεν θα υπάρξει διπλωματική εκπροσώπηση από μεριάς της, αλλά μονάχα η αθλητική αποστολή. Η Κίνα έδειξε την δυσαρέσκεια της στο γεγονός αυτό με τον κινέζο διπλωματικό εκπρόσωπο να επικαλείται την αρχή της ουδετερότητας στον αθλητισμό και να αναφέρει πως “η απόπειρα των Η.Π.Α. να διαταράξουν τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, βασισμένη σε μια ιδεολογική προκατάληψη, ψέματα και φήμες, δεν θα έχει ως αποτέλεσμα παρά να εκθέσει στα μάτια όλων τις κακόβουλες προθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών”.
Το σίγουρο είναι πως οι μαρτυρίες που μας έρχονται από όσους επέζησαν και κατάφεραν να δραπετεύσουν από τις “εγκαταστάσεις επανεκπαίδευσης”, μας φέρνουν στο μυαλό αναμνήσεις και παρόμοιες εικόνες με αυτές των “στρατοπέδων συγκέντρωσης” της Ναζιστικής Γερμανίας και των “στρατοπέδων καταναγκαστικής εργασίας” της Σοβιετικής Ένωσης. Εικόνες που επηρέασαν την παγκόσμια ιστορία και τις ηθικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Συντάκτης: Ασικίδης Σάββας