Συνέντευξη στον Πάρη Γιαννούλη
Στις 28 Φεβρουαρίου του 2023, ο χρόνος πάγωσε για την ελληνική κοινωνία. Στις 23:21 ο επιβατικός συρμός Intercity 62 που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη, συγκρούστηκε μετωπικά με την εμπορική αμαξοστοιχία 63503. Μέσα στην επιβατική αμαξοστοιχία βρισκόντουσαν δεκάδες επιβάτες, ως επί το πλείστον φοιτητές και φοιτήτριες, που επέστρεφαν στις πόλεις τους μετά το τριήμερο των αποκριών.
Ο άδικος χαμός 57 ψυχών ενεργοποίησε τα πολιτικά αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας. Επί τη αφορμή του δυστυχήματος των Τεμπών, ήρθαν στην επιφάνεια μια σειρά “παθογενειών” της ελληνικής πραγματικότητας, που έθεσαν το κατά πολλούς κρατικό αυτό έγκλημα, στο προσκήνιο της κοινωνικοπολιτικής ζωής για πολύ καιρό. Τα “Τέμπη” έγιναν σε σύντομο χρονικό διάστημα, συνώνυμα της κρατικής αυθαιρεσίας, της αλαζονείας της εκάστοτε εξουσίας, της εγκατάλειψης/παρακμής των δημόσιων αγαθών, της συγκάλυψης της αλήθειας, αποτελώντας ένα γεγονός τομή για το παρόν και μια ρωγμή στο πολιτικό και κοινωνικό συνεχές.
Ταυτοχρόνως, ενώ η κοινωνία βρισκόταν καθημερινά σε απεργίες και κινητοποιήσεις για την υπόθεση των Τεμπών, διάφοροι δημοσιολογούντες -πολιτικοί, δημοσιογράφοι κ.α.- μιλούσαν περί “αναγκαίας θυσίας” που συνέβη στα Τέμπη και εξαπέλυαν συκοφαντικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς για τους συγγενείς των θυμάτων που ζητούσαν απαντήσεις για το πως χάθηκαν οι αγαπημένοι τους. Στην πρώτη γραμμή του αγώνα για διαλεύκανση στην υπόθεση των Τεμπών, βρισκόταν και συνεχίζει να βρίσκεται η ομάδα “Μέχρι Τέλους”, με τα μέλη της οποίας είχαμε την χαρά και την τιμή να συζητήσουμε για την πρωτοβουλία τους, τους λόγους πίσω από την δημιουργία της ομάδας και τις σκέψεις τους σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην χώρα μετά τα Τέμπη.
Πείτε μας λίγα λόγια για την πρωτοβουλία “Μέχρι τέλους”. Ποια ήταν η στιγμή ή ο λόγος που σας ώθησε να οργανωθείτε και να αναλάβετε δράση;
Η ομάδα «Μέχρι Τέλους» είναι πρωτοβουλία κυρίως νέων σε ηλικία πολιτών. Ξεκινήσαμε να μαζευόμαστε καθημερινά από την 28η Φεβρουαρίου 2025, με αφορμή το συλλαλητήριο που έγινε για το έγκλημα των Τεμπών. Το όνομα και οι δράσεις μας συμφωνήθηκαν ομόφωνα στις 14 Μαρτίου 2025.Ο λόγος για δράση είναι η ευθύνη για το μέλλον: Επειδή θα κάνουμε κι εμείς παιδιά και εγγόνια, σκεφτήκαμε ότι δεν είναι δυνατόν να ζήσουμε εις βάρος των επόμενων γενιών. Μέσα από συζητήσεις, καταλάβαμε ότι δεν υπάρχουν θεσμοί που να επιτρέπουν στους πολίτες να ελέγχουν την εκάστοτε εξουσία όταν αυτή παρεκτρέπεται. Τέτοιους θεσμούς μπορούμε να δούμε σε κράτη που σέβονται τους πολίτες τους. Η μη δυνατότητα ελέγχου της εκάστοτε εξουσίας μέσω θεσμών είναι ακριβώς η ρίζα του προβλήματος.
Γιατί διαλέξατε το όνομα “Μέχρι τέλους”; Τι ακριβώς συμβολίζει για εσάς;
Το όνομα μας τα λέει όλα. Δεν είναι απλώς ένας συμβολισμός, αλλά το ηθικό μας καθήκον.
«Μέχρι Τέλους» σημαίνει:
Μέχρι τέλους, ώστε κανένα κρατικό έγκλημα να μην μένει ατιμώρητο.
Μέχρι τέλους, ώστε ο λαός να μπορεί να ελέγχει αυτούς που του ορίζουν τις ζωές.
Μέχρι τέλους, ώστε οι επόμενες γενιές να έχουν ένα καλύτερο μέλλον και να μην χρειάζεται να μεταναστεύουν.
Τι σημαίνει το έγκλημα των Τεμπών για εσάς; Πως σας άλλαξε και σας επηρέασε ως άτομα, καθώς και όσα ακολούθησαν στην συνέχεια με τις μεθοδεύσεις συγκάλυψης κλπ, στον τρόπο που αντιλαμβάνεστε την κατάσταση στην χώρα σήμερα;
Το έγκλημα των Τεμπών είναι το κερασάκι στην τούρτα στις χρόνιες παθογένειες του κράτους. Το βίωμα μας έκανε να αναρωτηθούμε: πόσες ζωές έχουμε χάσει εξαιτίας των εγκληματικών αμελειών του κράτους; Όταν αυτός που διαπράττει το έγκλημα, στην περίπτωσή μας το ίδιο το κράτος, δεν ακολουθεί τα διεθνή πρωτόκολλα και κάνει σπασμωδικές κινήσεις, σίγουρα κάτι θέλει να καλύψει. Ο κανόνας είναι: αυτός που καθαρίζει το πεδίο του εγκλήματος πριν δώσει η δικαιοσύνη την άδεια, συνήθως είναι ο ίδιος ο εγκληματίας. Επίσης, μεγάλη εντύπωση μας έκανε ότι η Βουλή των Ελλήνων αποφάσισε για το πώς θα δικαστεί αυτός που μας φώναζε ότι τα τρένα είναι ασφαλή. Παρά τις τόσες προειδοποιήσεις που είχε, οι 57 νεκροί στην Ελλάδα για τον εγγυητή της ασφάλειας θεωρούνται πλημμέλημα. Αυτό αποδεικνύει την ανάγκη για κατάργηση της βουλευτικής και υπουργικής ασυλίας. Εμείς, ως «Μέχρι Τέλους», δεν είμαστε διατεθειμένοι να σκύψουμε το κεφάλι σε αυτούς τους θεσμούς που εξυπηρετούν την εκάστοτε εξουσία και όχι ουσιαστικά τους πολίτες αυτού του τόπου.
Σας είδαμε όλοι μας, από την πρώτη στιγμή στο πλευρό των απεργών πείνας Πάνου Ρούτσι και Δημήτρη Οικονομόπουλου. Θέλετε να μας πείτε πως το βιώσατε όλο αυτό; Τα συναισθήματα σας, τις σκέψεις σας εκείνες τις μέρες.
Το βίωμα μας με τον κύριο Ρούτσι και τον κύριο Οικονομόπουλο ήταν συγκλονιστικό.
Είδαμε την αγάπη ενός ΠΑΤΕΡΑ να μετατρέπεται σε πραγματική δύναμη, ικανή να αλλάξει πράγματα στα οποία ο μέσος Έλληνας πιστεύει ότι τίποτα δεν αλλάζει. Τα συναισθήματα πολλές φορές δεν περιγράφονται, αλλά θα σας πούμε ότι είδαμε ΑΝΘΡΩΠΙΑ και ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ από πολλούς συμπολίτες μας. Αυτό και μόνο το γεγονός γεννά ελπίδα ότι η κοινωνία έχει ακόμα συνείδηση και δεν έχει μετατραπεί όλη σε μια απαθή και ελεγχόμενη μάζα. Αυτό που φοβούνται οι λίγοι είναι ακριβώς την ενότητα των πολλών. Σε όλους αυτούς που μένουν με την επικίνδυνη ψευδαίσθηση ότι τίποτα δεν αλλάζει, θέτουμε το εξής ερώτημα: Τι έχετε κάνει εσείς για να αλλάξουν τα κακώς κείμενα;
Γιατί θεωρείτε τα Τέμπη δεν ξεχάστηκαν όπως θα ήθελαν και επεδίωξαν κάποιοι; Τι πιστεύετε ότι άγγιξε τόσο επιδραστικά και οριζόντια τον ελληνικό λαό σε αυτή την τραγωδία;
Θεωρούμε ότι το έγκλημα των Τεμπών δεν ξεχάστηκε, γιατί θα μπορούσε να ήμασταν εμείς, εσείς, ο οποιοσδήποτε πολίτης.
Το θέμα εδώ δεν αφορά μόνο την αδύναμη οικονομική τάξη, αλλά αφορά την πλειοψηφία του λαού. Πολλοί συμπολίτες μας, ανεξαρτήτως οικονομικής τάξης, κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να εμπιστευτούν το πολιτικό σύστημα και ότι είναι εν δυνάμει το επόμενο θύμα. Αυτό που άγγιξε την κοινωνία και την έβγαλε στον δρόμο είναι: Η συμπαράσταση στους συγγενείς των θυμάτων, η οποία είναι ο κύριος λόγος της αντίδρασης. Η συνειδητοποίηση ότι η κρατική αμέλεια είναι εγκληματική και λειτουργεί εις βάρος του πολίτη ακόμα και με την απώλεια της ζωής. Η μη εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα και στους θεσμούς, η οποία επιβεβαιώθηκε από τις μεθοδεύσεις συγκάλυψης που ακολούθησε το κράτος.
Με αφορμή και ως παράδειγμα την δική σας δράση, πόσο σημαντικός πιστεύετε είναι ο ρόλος της συλλογικής δράσης και των κινήσεων/δράσεων “από τα κάτω” σε τέτοιες περιστάσεις; Μπορεί η κοινωνία των πολιτών να αυτονομηθεί από τους κατεστημένους θεσμούς εξουσίας ώστε να πιέσει για ουσιώδεις καταστάσεις;
Αν το πολιτικό σύστημα δεν θέλει να ακούσει τη βάση, τότε έχει χάσει το νόημα της ύπαρξής του. Χωρίς δράσεις και συλλογικότητες από τη βάση, δεν θα μπορέσει να πάει μπροστά αυτός ο τόπος. Έχουμε δει τι μας έχει φέρει η Μεταπολίτευση: σκάνδαλα, ρουσφέτια, κλοπές δημοσίου χρήματος, χρεοκοπίες. Αυτό το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να αυτοδιορθωθεί. Όταν η κοινωνία των πολιτών αποκτήσει έναν κοινό σκοπό όπως το να έχουν τα παιδιά μας ένα καλύτερο μέλλον μέσω των θεσμικών αλλαγών που ζητάμε μπορεί να αλλάξει τα πάντα. Η συλλογική δράση είναι το μόνο μέσο για να αλλάξουμε το πολιτικό κατεστημένο, θέτοντας οι πολίτες μέσω δημοσίου διαλόγου τους θεσμούς που θέλουμε και οι οποίοι θα μάς κάνουν αυτόνομους.
Τέλος , τι θα θέλατε να μοιραστείτε με τους εκατοντάδες χιλιάδες που στηρίζουν και συμπαραστέκονται με όποιον τρόπο στο καθολικό αίτημα για δικαιοσύνη στην υπόθεση των Τεμπών; Ποια είναι η προσδοκία σας για το μέλλον σε όλο αυτό που βιώνουμε από τα Τέμπη και μετά;
Καταρχάς, θέλουμε να τους ευχαριστήσουμε από καρδιάς για τη συμπαράσταση στους συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών. Η ενότητά μας είναι η κινητήριος δύναμή μας.
Η προσδοκία μας για το μέλλον είναι όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας να καταλάβουν το εξής: Αυτοί που ορίζουν το πώς θα ζούμε, κάνουν ότι τους επιτρέπουμε εμείς να κάνουν. Η αλλαγή δεν θα έρθει από πάνω. Θα έρθει όταν ο λαός, ενωμένος, καταλάβει τη δύναμή του και απαιτήσει τους θεσμικούς μηχανισμούς ελέγχου της εκάστοτε εξουσίας. Ο αγώνας για τα Τέμπη είναι η αρχή της διεκδίκησης της Δημοκρατίας μας.
Η ομάδα “Μέχρι Τέλους” είναι ένα ακόμη παράδειγμα που αποδεικνύει το πως η πολιτική από ασχολία “ορισμένων” γίνεται ανάγκη. Το δυστύχημα των Τεμπών κατάφερε να δώσει το έναυσμα για τις μαζικότερες απεργιακές κινητοποιήσεις, όπως αυτής της 28ης Φεβρουαρίου 2024, σε μια περίοδο όπου ο πολιτικός διάλογος και η πολιτική ευαισθητοποίηση συνεχώς υποβαθμίζονται. Μπροστά στην αποπολιτικοποίηση και την αδράνεια, η ομάδα “Μέχρι Τέλους” προσπαθεί να φέρει την πολιτική της διεκδίκησης στο προσκήνιο, πράγμα απαραίτητο και ανεκτίμητο για μια υγιή και λειτουργική δημοκρατία για όλους.
