Τι ξέρουμε για τον ελληνικό εμφύλιο; Από ποιον γράφτηκε τελικά η Ιστορία; Ο Δημήτρης Ευαγγέλου στο WPM
Σε διάφορες συζητήσεις που συμμετέχω το τελευταίο χρονικό διάστημα περί πολιτικού φάσματος και ιδεολογιών (συζήτηση η οποία συνήθως καταλήγει στο δίπολο Αριστερά-Δεξιά όπως αυτό εκφράζεται στην ελληνική κοινωνία) συνηθίζει να ακούγεται μια συγκεκριμένη φράση: Η Ελλάδα είναι η μόνη περίπτωση στην οποία την ιστορία ενός πολέμου δεν την έγραψε ο νικητής αλλά ο νικημένος. Πράγματι αν κάποιος κοιτάξει ελληνικές ιστορικές πηγές για τον εμφύλιο θα δει ότι ως οι δύο πλευρές αναφέρονται κυρίως «οι αστικές δυνάμεις» με την «παροχή ξένης υποστήριξης» από την μία πλευρά και «τα λαϊκά στρώματα» με το πρόσωπο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που απαρτιζόταν από παλαιά μέλη του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, των «ηρώων της κατοχής και της εθνικής απελευθέρωσης» από την άλλη.
Έχουν γραφτεί άρθρα και βιβλία για τους δωσίλογους, για τους «μοναρχοφασίστες» του ΕΔΕΣ και για την λευκή τρομοκρατία που οι «κακοί δεξιοί» χρησιμοποίησαν για να επιβάλλουν την πολιτική τους αντίληψη στην «λαοκρατούμενη Ελλάδα». Όλα αυτά την ίδια στιγμή που το σύνθημα «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς» ακόμη ακούγεται από την εξωκοινοβουλευτική αριστερά. Το παρόν άρθρο θα επιχειρήσει με κάποια ιστορικά στοιχεία και κάποιους λογικούς συλλογισμούς να «ξαναγράψει την ιστορία» ακούγοντας αυτήν την φορά την πλευρά του νικητή.
Ένα καλό σημείο να ξεκινήσει κανείς θα ήταν η αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο που αφορά το προαναφερθέν σύνθημα. Είναι 15 Σεπτεμβρίου του 1944 και οι αντάρτες του ΕΛΑΣ έχουν μόλις κερδίσει την μάχη του Μελιγαλά, μιας κωμόπολης ζωτικής σημασίας καθώς εκεί έδρευε μεγάλη δύναμη ταγματασφαλιτών. Η νίκη του ΕΛΑΣ ακολουθείται από την έλευση του αρχηγού του, Άρη Βελουχιώτη ο οποίος ανάμεσα στους αιχμαλώτους διακρίνει έναν χωροφύλακα που είχε συλλάβει στο παρελθόν και στην συνέχεια τον εκτελεί. Αυτή η πρώτη εν ψυχρώ εκτέλεση δίνει το έναυσμα για περεταίρω εκτελέσεις τόσο ταγματασφαλιτών όσο και αμάχων σε ένα κοντινό πηγάδι. Στήθηκε «Λαϊκό Δικαστήριο» (λες και αυτές οι δύο λέξεις είναι ποτέ δυνατόν να προφέρονται μαζί) το οποίο βρήκε τους κατηγορουμένους ένοχους και τους καταδίκασε σε θάνατο (αξίζει να σημειώσουμε ότι ήταν ένα δικαστήριο με «πρόεδρο» και «πολιτικό επίτροπο» μέλη και οι δύο του ΚΚΕ). Δύο μέρες αργότερα στην Καλαμάτα ο κατοχικός νομάρχης Μεσσηνίας και άλλοι δωσίλογοι λιντσαρίστηκαν. Η ηγεσία του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ αρχικά αρνήθηκε την ύπαρξη των σφαγών και εκτελέσεων αλλά σε δεύτερο χρόνο όταν πλέον αδυνατούσε να συγκαλύψει ΥΠΟΧΡΕΏΘΗΚΕ να αναγνωρίσει την ύπαρξη των κτηνωδιών και να τις καταδικάσει.
Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι λίγα χρόνια αργότερα πολέμησαν την νόμιμη κυβέρνηση της χώρας όχι από φόβο αντιποίνων αλλά επειδή ήθελαν να είναι οι ίδιοι στην εξουσία. Μια εξουσία που θα περιλάμβανε ενδεικτικά πράξεις όπως οι σφαγές στα Τρίκαλα το 1948 ή της Παραμυθιάς το 1943, η οποία περιλάμβανε και σύμπραξη με Αλβανούς ενόπλους για να εξοντώσουν τους «κακούς αντικομουνιστές» αμάχους. Όμως μακράν το χειρότερο που θα περιλάμβανε αυτή η νέα ελληνική(;) τάξη πραγμάτων θα ήταν η μοντέρνα εκδοχή του παιδομαζώματος που έκανε ο Δ.Σ.Ε, κατά το οποίο παιδιά σε περιοχές υπό τον έλεγχο του Δημοκρατικού Στρατού πάρθηκαν από τις οικογένειες τους με την βία και στάλθηκαν σε χώρες με σοβιετικά καθεστώτα. Τα περισσότερα δεν γύρισαν ποτέ.
Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι μετά την νίκη της νόμιμης κυβέρνησης στην Ελλάδα διώχθηκαν και αντιμετώπισαν συλλήψεις και εξορίες. Οι «συμμορίτες» όπως τους αποκαλούσαν τότε δεν ήταν ασφαλείς καθώς είχαν να φοβούνται την δικαιολογημένη οργή ενός κράτους το οποίο πλήγωσαν. Έβλεπαν παράλληλα τις συνέπειες της ήττας τους: Τους νικητές ενός πολέμου να γράφουν την ιστορία από την δική τους οπτική γωνία. Αυτή η κατάσταση έλαβε χώρα την περίοδο 1949 έως 1980, όταν η άνοδος του ΠΑΣΟΚ, ενός κεντροαριστερού κόμματος στην εξουσία, έδωσε πάτημα σε μια «αναθεώρηση» της ιστορίας. Από «συμμορίτες» και εχθροί του κράτους, ο ΔΣΕ έγινε ξαφνικά «μαχητές της ιδεολογίας» τους και ήρωες της αντίστασης. Αυτή η αναθεώρηση λαμβάνει χώρα μέχρι και σήμερα καθώς συνεχίζουμε να ακούμε ιστορίες για αγρίους για τους κακούς δεξιούς που επέβαλλαν με την βοήθεια ξένων δυνάμεων τις ιδεοληψίες τους στην χώρα χωρίς να αναλογιζόμαστε ότι η δεύτερη οδός θα ήταν αυτή του «πατερούλη» Στάλιν και των γκουλάγκ της Σιβηρίας. Αυτό καθίσταται περεταίρω εμφανές από το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που την 23η Αυγούστου (Ευρωπαϊκή μέρα για τα θύματα του ναζισμού και του σταλινισμού) τιμάει μόνο τα θύματα του ναζισμού.
Συνοψίζοντας ο ελληνικός εμφύλιος αποτελεί μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία της χώρας. Ήταν μια πάλη των ιδεολογιών αλλά και ένας αγώνας όπου έλεος δεν ζητήθηκε και δεν δόθηκε, μια σύγκρουση «αδελφού με αδελφό» όπου διαπράχτηκαν κτηνωδίες και από τις δύο πλευρές. Ως ένα δυτικό κράτος με έντονη την αίσθηση του δικαίου θα έλεγε κανείς ότι πρέπει να τις μνημονεύουμε και τις δύο. Γιατί λοιπόν δεν τον κάνουμε;
Συντάκτης: Δημήτρης Ευαγγέλου
Διαβάστε επίσης:
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τις θέσεις του What Politics Means και της συντακτικής ομάδας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου από άλλες ιστοσελίδες χωρίς άδεια του What Politics Means. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των δύο έως τριών πρώτων παραγράφων με την προσθήκη ενεργού link για την ανάγνωση της συνέχειας στο What Politics Means. Οι παραβάτες θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα.