Σε μία κοινωνία φαινομενικά ελευθερη, άκρως δημοκρατική και ταυτόσημη με την ανάπτυξη και τα προαπαιτούμενα που φερει η ενσωμάτωση στο δυτικό κόσμο, γίνεται πηγαία ανάγκη η αναζήτηση της ελευθερίας σε κάθε έκφανση. Η φράση του Οδυσσέα Ελύτη “Όλα είναι κατηλλειμένα ως και τ’άστρα” συνάδει άρρηκτα με τη τρέχουσα κοινωνική πραγματικότητα, στηλιτεύοντας -ενδεχομένως πεσιμιστικά- την κατάσταση του κόσμου και την έλλειψη ελευθερίας. Ο Ελύτης αναφέρεται στην ιδέα ότι κάθε στοιχείο της ύπαρξης, μέχρι και τα άστρα στον ουρανό, που συχνά συμβολίζουν το απέραντο και το άφθαστο, είναι κατειλημμένα ή υπό έλεγχο, υποδηλώνοντας ότι η απόλυτη ελευθερία είναι μια ουτοπία καθώς όλα είναι, κατά κάποιον τρόπο, κατειλημμένα.
Πώς ωστόσο φτάσαμε στο σημείο αυτό; Αυτό το κεκτημένο δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης και λόγου να απειλείται και ολοένα να καταπατάται; Ποια τα αίτια της κατάκτησης της 108ης θέσης παγκοσμίως όσον αφορά την ελευθερία του τύπου; ‘’Τις πταίει’’; Και ποια είναι πράγματι η σωστή στάση και προσέγγιση για την αλλαγή; Η αποδοχή ή ανάληψη ευθυνών και δράσης;
Η Ελλάδα, μια χώρα πολλά υποσχόμενη, υπαινισσόμενη ως διαφανής, με ανεξάρτητα δικαιοδοτικά και εποπτικά θεσμικά όργανα, βρίσκεται στο έσχατο της διαφθοράς, βιώνοντας έντονη κρίση και παρακμή, σύμφωνα με τον Δείκτη για το κράτος πρόνοιας και διαφθοράς. Όπως αναφέρει η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδας “Οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην Ε.Ε.”
Πληθώρα είναι τα γεγονότα που καθημερινά καταγράφονται, επιβεβαιώνοντας το μέγεθος της κρατικής παρέμβασης σε κάθε μορφή “φωνης” και προσπάθεια ανάδειξης της αντικειμενικής αλήθειας. Ο πλήρης πλέον κρατικός έλεγχος των ΜΜΕ μέσω μεθόδων φίμωσης που υφίστανται οι δημοσιογραφοι ή ακόμη με τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα με στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ, περιστέλλουν σημαντικά τη ορθή λειτουργία της ενημέρωσης, αναδεικνύοντας πολλάκις την πραγματικότητα με μεροληψία, μονομέρεια ή ακομη και ωραιοποιημένη. Έχουν καταγραφεί, μάλιστα, περιστατικά βίας και απειλών κατά δημοσιογράφων, καθώς και επιθέσεις που παραμένουν αδιερεύνητες ή ατιμώρητες, αποθαρρύνοντας κατα συνεπεια κάθε προσπαθεια ελευθερης εκφρασης.
Κάνοντας κανείς μία αναδρομή του πρόσφατου παρελθόντος μόνο, σκεπτόμενος και αναλογίζοντας αφενός τα αλλεπάλληλα γεγονότα που έπληξαν την χώρα και αφετέρου τη στρεβλή αναφορά σε αυτά, καθίσταται αντιληπτό το μέγεθος της εσκεμμένης και υστερόβουλης έλλειψης διαφάνειας. Το ευρύ σκάνδαλο παρακολούθησης και κατασκοπευτικού λογισμικού, η δολοφονία ενος αστυνομικού ρεπόρτερ, αλλά και πολλαπλές απειλές κατά της ασφάλειας των δημοσιογράφων, αποδεικτικά στοιχεία αποτέλεσμα προϊόντος μονταζ ή ακομη απόκρυψη πολλών άλλων από τα φώτα της δημοσιότητας καθώς και θεμελιώδη ζητήματα τα οποία σχετίζονται με την πολυφωνία και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτή την υποβάθμιση.
Με μελανά χρώματα περιγραφεται συνεπώς η τρέχουσα κατάσταση του κράτους δικαίου αλλα και της πορείας της χώρας στο συνολό της, γεγονός που συνεπάγεται την επιτακτική αφύπνιση όλων μας. Αυτή η κάθοδος και η διολίσθηση πρέπει να λάβει τέλος. “Δεν αρκεί πια να καταγγελουμε. Δεν αρκει πια να επισημαίνουμε τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης. Χρειάζεται να μεταμορφωθούμε.”( Εντγκάρ Μορέν)
Συντάκτης: Δανάη Γκανάρα