Η έκφραση “Αν δεν μπορείς να σταματήσεις το κύμα, γίνε το κύμα” αντιπροσωπεύει πλήρως και περικλείει εντός της την ιαπωνική φιλοσοφία για τη ζωή. Πρόκειται για έναν επιτυχημένο και απολύτως συμβατό με την πραγματικότητα παραλληλισμό της ζωής με τα θαλάσσια κύματα. Το απρόβλεπτο της θάλασσας συνάδει απόλυτα με το αιφνίδιο της ζωής , καθώς όπως δεν μπορούμε να αποφύγουμε τα κύματα, αδυνατούμε να αποφύγουμε και τα αναπάντεχα γεγονότα και τις επιδοκιμασίες της. Αν λοιπόν, μείνουμε ακίνητοι στη θάλασσα, τα κύματα θα μας καταπιούν. Αν μείνουμε ακίνητοι στη ζωή, η απάθεια θα μας καταβροχθίσει. Στα πλαίσια επομένως μιας εποχής που διακρίνεται από την ρευστότητα, τις ριζικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στο όνομα του εκσυγχρονισμού και της προόδου, οφείλουμε να θέτουμε σε ισχύ τους μηχανισμούς φίλτρου, κριτικής σκέψης και πνευματικής ανησυχίας προκειμένου να διαφυλάττουμε το δικαίωμα εναντίωσης αλλά και της διεκδίκησης.
Παρακολουθώντας κανείς την επικαιρότητα αντιλαμβάνεται το δίπολο που έχει προκύψει μεταξύ κρατικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που νομιμοποιεί το παρόν σύνταγμα της χώρας και της επιθυμίας της επικρατούσας κυβέρνησης δημιουργίας για πρώτη φορά ιδιωτικών. Αφενός οφείλουμε να διευκρινίσουμε πως δεν πρόκειται για σύγκριση αυτών των δύο όπως λανθασμένα αναπαράγεται καθώς και ούτε για αντικατάσταση των δημοσίων από μη κρατικά ιδρύματα. Η ανάγκη της χώρας να ανταποκριθεί στα εξωτερικά πρότυπα όπως διακηρύττουν οι υποστηρικτές αυτού του εγχειρήματος καθώς και οι φαινομενικές απόλαβες που το ελληνικό κράτος θα αποκομίσει, γέννησαν αυτή την ιδέα και έσπειραν τη διχογνωμία στον ελληνικό λαό, προβαίνοντας σε κινητοποιήσεις εναντίωσης και διαμαρτυρίας καθώς και σε μεθόδους που πολλάκις χαρακτηρίζονται αντιδημοκρατικές.
Αφετέρου οφείλουμε να προβληματιστούμε και να αναρωτηθούμε ποιες πράγματι είναι οι δράσεις που αντιβαίνουν στις δημοκρατικές προϋποθέσεις και στα κατοχυρωμένα συνταγματικά δικαιώματα ενώ συγχρόνως καθίσταται αναγκαίο να συνειδητοποιήσουμε την πηγή των αιτιών που ωθεί μία μεγάλη μερίδα νέων, ως επι το πλείστων, στην αρένα της διεκδίκησης ενάντια του κύματος εξελίξεων, καλώντας τους ουσιαστικά να γίνουν οι ίδιοι το κύμα. Εύλογα λοιπόν καθίσταται αντιληπτό πως η εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, που εκχωρεί όλο και περισσότερους τομείς στο ιδιωτικό κεφάλαιο, μετατρέποντάς τους σε αντικείμενο κερδοφορίας, αποτελεί τη κινητήρια δύναμη του παρόντος αιτήματος. Αναμενόμενα κατά συνέπεια αλλά και δεδομένα είναι τα επακόλουθα αυτής της πολιτικής στη λειτουργία αλλά και δομή των δημοσίων πανεπιστημίων. Τα δημόσια πανεπιστήμια, βρίσκονται εδώ και χρόνια σε ζοφερές συνθήκες υποχρηματοδότησης, υποβάθμισης των υποδομών τους, καχεκτικής φοιτητικής μέριμνας καθώς και έλλειψης διδακτικού προσωπικού γεγονός που γεννά πρόσφορο έδαφος θεσμοθέτησης ιδιωτικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Είναι πράγματι πανάκεια η λύση όλων των προβλημάτων η ιδιωτικοποίηση και όχι η πολιτική και κοινωνική δράση προς υπεράσπιση και αναβάθμιση της ήδη υπάρχουσας δωρεάν κρατικής ανώτατης εκπαίδευσης;
Ποια ωστόσο θα είναι μακροπρόθεσμα τα απότοκα της εφαρμογής μιας τέτοιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής; Αδιαμφισβήτητα πρόκειται για μια πορεία που υπονομεύει το επιστημονικό επίπεδο των σπουδών, υποτάσσει τη γνώση στις προτεραιότητες του κέρδους των επιχειρήσεων ενώ συγχρόνως δυσχεραίνει την πρόσβαση στην πανεπιστημιακή γνώση των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων. Τα δημόσια πανεπιστήμια παράλληλα πρόκειται να αντιμετωπίσουν ισχυρές πιέσεις ώστε να προσαρμοστούν στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που θα δημιουργηθεί και να υιοθετήσουν αγοραία κριτήρια και πρακτικές. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης θα είναι η υποβάθμιση της ποιότητας σπουδών και ευρύτερα η υπονόμευση του ακαδημαϊκού χαρακτήρα των δημόσιων πανεπιστημίων. Άραγε είναι εφικτή η ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος αφήνοντας αμετάβλητο το DNA των δημόσιων ΑΕΙ;
Ανεξάρτητα ωστόσο από τις προσωπικές θέσεις και πεποιθήσεις του καθενός οφείλουμε να αναγνωρίζουμε το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης, αυτό της διεκδίκησης, της διαφύλαξης των κεκτημένων αλλά και αυτό της διαμαρτυρίας. Οφείλουμε να αναγνωρίζουμε την ουσία κάθε επαναστατικής κινητοποίησης, αψηφώντας κατά ανάγκη τη μειονότητα που βρίσκει γόνιμο έδαφος να αναπαράγει φαινόμενα βίας και κοινωνικής παθογένειας αμαυρώνοντας αυτό το διακύβευμα του αγώνα. Ας γίνουμε λοιπόν εμείς το κύμα αυτής της αναμέτρησης. Γιατί άλλωστε η απάθεια είναι αυτή που κάνει τον κάθε νόμο να φαντάζει ισχυρότερος απ’ ότι είναι.
Συντάκτης: Δανάη Γκανάρα