Η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», χαρακτηρισμός ο οποίος χρησιμοποιείται ανελλιπώς από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν και το επιτελείο του ώστε να δικαιολογηθεί η πρωτοφανής και πρωτόγνωρη επίθεση της Ρωσία στο γειτονικό κράτος της Ουκρανίας από τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου 2022, συνεχίζεται ακάθεκτη με τις ουκρανικές δυνάμεις να μάχονται αδιάκοπα πολεμώντας «σώμα με σώμα» πλέον με τις αντίστοιχες ρωσικές, ώστε να ανακτήσουν τα εδάφη τους και να μπορέσουν να απαλλαγούν οριστικά από τον ρωσικό ζυγό στην επικράτεια τους.

Έως και τον Μάρτιο του απερχόμενου έτους, η ρωσική πλευρά είχε πλησιάσει την ευρύτερη περιοχή της Ουκρανικής πρωτεύουσας του Κιέβου, εξέλιξη η οποία μεταβλήθηκε μέσω των δηλώσεων της Μόσχας στα τέλη Μαρτίου του 2022, περί υποχώρησης του συνόλου των στρατευμάτων από την ουκρανική πρωτεύουσα και τα περίχωρα της – ενέργεια που έως και την 6η Απριλίου αποτελούσε πλέον απτή πραγματικότητα-. Από το θέρος του 2022 και έπειτα, οι μάχες Ουκρανών και Ρώσων έχουν επικεντρωθεί στα νοτιοανατολικά της χώρας με την Ρωσία να έχει φτάσει σχεδόν έως την Αζοφική και την Μαύρη Θάλασσα.

Ρωσία

Μέχρι και τα τέλη του περασμένου έτους, η Ρωσία κατάφερε να αναλάβει τον έλεγχο τεσσάρων ουκρανικών περιοχών: Του Ντόνετσκ, του Λουγκάνσκ, της Χερσώνα και της Ζαπορίζια, διατηρώντας το μέτωπο σταθερό έως και την σήμερον ημέρα.

Με την κατάκτηση και των προαναφερθέντων περιοχών, η Ρωσία πλέον ελέγχει το 1/5 της επικράτειας της Ουκρανίας – αν υπολογίσει κανείς και την ρωσική προσάρτηση της περιοχής της Κριμαίας, η οποία έλαβε μέρος τον Μάρτιο του 2014 -. Η μεγάλη επιθυμία του Πούτιν να κατακτήσει το σύνολο της περιοχής του Ντονμπάς τον περασμένο Μάρτιο, οδήγησε μοναχά στην κατοχή εδαφών γύρω από την περιοχή του Μπαχμούτ –και τελικώς στην κατάκτηση του ίδιου του Μπαχμούτ στα τέλη Μαΐου- με τους Ουκρανούς να εστιάζουν όλες τις δυνάμεις τους στο σημείο αυτό, σε μια συχνότητα στρατιωτικών επιχειρήσεων οι οποίες λαμβάνουν μέρος έως και το τρέχον φθινόπωρο.

Πίσω στην άνοιξη του παρόντος έτους, αίσθηση είχαν προκαλέσει τα σενάρια περί μεγάλης ουκρανικής αντεπίθεσης η οποία μάλιστα εικαζόταν από πλείστους πως θα καθόριζε σε ύψιστο βαθμό την έκβαση του συγκεκριμένου πολέμου, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times. Ωστόσο, η συγκεκριμένη αντεπίθεση αποδείχθηκε εξαρχής καταδικασμένη:  Όπως ανέφερε ο τέως αξιωματικός Μηχανισμού της Μεγάλης Βρετανίας  Νίκ Γκάνελ, η ουκρανική πλευρά στερείται σημαντικής αεροπορικής δύναμης σε σύγκριση με τη Ρωσία τα αεροσκάφη της οποίας χωρίς αμφιβολία αποτελούν ικανά ώστε να συνθλίψουν τα στρατεύματα του Ουκρανικού κράτους κατά την επιχείρηση παραβίασης των ισχυρών ρωσικών οχυρώσεων. Έτσι παρόλο του ισχυρού οπλικού εξοπλισμού της Ουκρανίας στο έδαφος ο οποίος αποτελείται από βρετανικά άρματα μάχης Challenger σε συνδυασμό με αντίστοιχα γερμανικά Leopard, αμερικανικά οχήματα μάχης τύπου Bradley και αυτοκινούμενα οβιδοβόλα σουηδικής κατασκευής Archer, η ουκρανική πλευρά παρουσιάζεται αδύναμη στον αέρα αφενός λόγω έλλειψης προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών, και αφετέρου λόγω άρνησης της Δύσης να ενισχύσει τον ουκρανικό στρατό με την παραχώρηση αεροσκαφών όπως των αμερικανικών F-16.

Στον αντίποδα, η ρωσική πλευρά περιγράφεται αναμφίβολα ως κάτι από επαρκώς οχυρωμένη. Πιο συγκεκριμένα, η οχύρωση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ένα ναρκοπέδιο στο τέλος του οποίου σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται συγκεντρωμένα σε τριγωνικό σχήμα τσιμεντένια κολωνάκια γνωστά ως «δόντια του δράκου». Εν συνεχεία, τοποθετείται ένα ακόμη ναρκοπέδιο, με μια γραμμή χαρακωμάτων και ορυγμάτων να βρίσκεται περίπου 400 μέτρα πίσω από το ναρκοπέδιο, και με μια αντιαρματική τάφρο να βρίσκεται και αυτή με τη σειρά της 500 μέτρα μακριά από τα χαρακώματα. Σαφώς με μια τέτοια οχύρωση, είναι αρκετά δύσκολο να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε μεγάλη μήκους ουκρανική στρατιωτική επιχείρηση. Παράλληλα, οι δυνάμεις της Μόσχας πολιορκούν με συνεχείς βομβαρδισμούς τις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας, επιθυμώντας την απόκτηση του πλήρη ελέγχου στη περιοχή καθώς και την πλήρη αποδυνάμωση της Ουκρανίας, με τους τελευταίους βομβαρδισμούς να σημειώνονται στις περιοχές της Οδησσού και του Μικολάϊβ, αλλά και στα ουκρανικά λιμάνια του Δούναβη στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ρωσικά χτυπήματα σημειώθηκαν και στις υπό πλέον ουκρανική κατοχή περιοχές της Χερσώνα και του Χάρκοβο νωρίτερα τον Οκτώβριο, εξέλιξη που σίγουρα δεν προκαλεί εκπλήξεις δεδομένου πως οι δύο περιοχές έχουν μετατραπεί σε «έρμαια» των Ρώσων από τις απαρχές της αρχικής απελευθέρωσης τους.

Ρωσία

Τα αποτελέσματα της «μεγάλης» αυτής ουκρανικής αντεπίθεσης η οποία εν τέλει πραγματοποιήθηκε τον φετινό Ιούνιο, δεν θα έλεγε κανείς πως τελεσφόρησαν ως επιτυχημένα: Οι Ουκρανοί αποφάσισαν να αντεπιτεθούν ανατολικά διαμέσου της περιοχής του Ντόνετσκ και νότια διαμέσου της περιοχής της Ζαπορίζια, στοχεύοντας στο άνοιγμα ενός διεξόδου προς την Κριμαία. Αναλυτικότερα, μάχες ξέσπασαν στις πόλεις  Όρεκοφ και Tokmak στο νότιο μέτωπο της Ζαπορίζια, ενώ όσον αφορά το ανατολικό μέτωπο του Ντόνετσκ, η Ουκρανία πραγματοποίησε επίθεση 60 μιλίων στις παρυφές του χωριού Βελίκα Νοβοσίλκα.Ρωσία

Μέχρι σήμερα οι ουκρανικές δυνάμεις δίνουν αλλεπάλληλες μάχες στο συγκεκριμένο μέτωπο και γύρω από το Μπαχμούτ, αντιμετωπίζοντας την ισχυρή ρωσική αντίσταση η οποία εν τέλει έχει προκαλέσει στην ουκρανική πλευρά σημαντικές απώλειες όσον αφορά τις δυνάμεις της τόσο στο έδαφος όσο και στον αέρα.

Η ουκρανική επίθεση του Ιουνίου, μπορεί να μην κατέστη αρκετά ικανή ώστε να αιφνιδιάσει τους Ρώσους και να λειτουργήσει λυτρωτικά για τα κατεχόμενα εδάφη, παρόλα αυτά οι Ουκρανοί φαίνονται πως έχουν καταφέρει μικρές νίκες και όπως φέρουν οι πληροφορίες, έχουν κερδίσει την ανάκτηση ορισμένων περιοχών ευρύτερα του μετώπου το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από το καλοκαίρι έως και το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους: Σύμφωνα με το CNN νωρίτερα τον Ιούνιο, η ουκρανική πλευρά απελευθέρωσε συνολικά επτά χωριά από τη ρωσική κατοχή όπως επιβεβαίωσε και με τις δηλώσεις της η τέως Ουκρανή Υφυπουργός Άμυνας Χάνα Μαλιάρ: Πρόκειται για τα χωριά του Lobkove, του Levadne, του Novodarivka, του Neskuchne, του Storozhene, του Makarivka και του Blahodathe, νοτίως της Ουκρανίας.

Ακολούθως τον Ιούλιο, το Κίεβο έκανε λόγο για ανακατάληψη του χωριού Ουροζάινε με σημείο αναφοράς την ουκρανική περιφέρεια του Ντόνετσκ την 27η Ιουλίου, πραγματοποιώντας έτσι μια πρώτη απόπειρα παραβίασης του ισχυρά οχυρωμένου ρωσικού μετώπου. Παράλληλα στα τέλη Αυγούστου, ο εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού Αντριί Κοβαλιόφ ανακοίνωσε την απελευθέρωση του χωριού Ρομπότινε 56 χιλιομέτρα νοτιοανατολικά της Ζαπορίζια, συμπληρώνοντας επιπλέον τη καταγραφή επιτυχιών της ουκρανικής πλευράς προς τις περιοχές του Νοβοντανιλίβκα και του Βέρμποβε στη Ζαπορίζια αντιστοίχως.

Ίσως τα σημαντικότερα κέρδη των ουκρανικών δυνάμεων μέχρι αυτή τη περίοδο, αποτελούν η ανακατάληψη των χωριών Αντβιίβκα και Κλιστσιίβκα 13 χιλιομέτρων και 9 χιλιομέτρων αντιστοίχως, νότια της περιοχής του Μπαχμούτ τον προηγούμενο μήνα.

Αξιοσημείωτη πηγή καταγραφής των ρωσικών και ουκρανικών επιθέσεων, αποτελούν ίσως οι αναφορές του αμερικανικού Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), σύμφωνα με τις οποίες στις απαρχές της ουκρανικής αντεπίθεσης του Ιουνίου, η ουκρανική πλευρά επεκτάθηκε κατά 1.400 μέτρα βορειοδυτικά και βορειοανατολικά του Μπαχμούτ, ενώ όπως είχε επιβεβαιώσει και η Μόσχα οι ουκρανικές δυνάμεις πραγματοποιούσαν συνεχείς επιθέσεις κατά μήκος της γραμμής Ντόνετσκ-Ζαπορίζια, αλλά και νοτιοδυτικά και νοτιοανατολικά της περιοχής του Όρεκοφ και νοτίως του χωριού Βελίκα Νοβοσίλκα.

Ρωσία

Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πως οι Ουκρανοί δεν έχουν αποκτήσει κέρδη έναντι του ρωσικού “εισβολέα” από το ξέσπασμα της ουκρανικής αντεπίθεσης του περασμένου Ιουνίου. Ωστόσο, θα χρειαστεί μια αρκετά καλή στρατιωτική ενδυνάμωση και πολλαπλές πολεμικές επιχειρήσεις των Ουκρανών ώστε να σπάσουν το ισχυρό ρωσικό μέτωπο, έως ότου  η νοτιοανατολική πλευρά της Ουκρανίας επανέλθει πανηγυρικά από ρωσικό σε ουκρανικό έλεγχο όπως προπολεμικά.

Συντάκτης: Μαρία Ανδρίκου

Πηγές: 

Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τις θέσεις του What Politics Means και της συντακτικής ομάδας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου από άλλες ιστοσελίδες χωρίς άδεια του What Politics Means. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των δύο έως τριών πρώτων παραγράφων με την προσθήκη ενεργού link για την ανάγνωση της συνέχειας στο What Politics Means. Οι παραβάτες θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα.