Μετράει περίπου δύο μήνες, η δημοσίευση του ΠΔ 85/2022 που –δικαίως- φαίνεται να αποτέλεσε τη βάση για την ανταλλαγή πυρών μεταξύ της κυβέρνησης και προς τον καλλιτεχνικό κόσμο. Κατά γενική ομολογία, η θητεία της παρούσας κυβέρνησης καταγράφει στο ιστορικό της έντονους διαξιφισμούς με τον χώρο του θεάματος αναφέροντας εν συντομία την επονείδιστα ανύπαρκτη στήριξη των καλλιτεχνών σε περίοδο εγκλεισμού λόγω της πανδημίας αλλά και τη βραδυκίνητη ή ακριβέστερα καθυστερημένη έκδοση πρωτοκόλλων για την επαναφορά των εργαζομένων του πολιτισμού.

Εν προκειμένω, σε μια Ελλάδα ούσα κοιτίδα πολιτισμού, οι διαφορές οξύνονται εξαιτίας του εν λόγω διατάγματος που μοιάζει να είναι η πρόδηλη απάντηση σε υπαινιγμούς πως ο πολιτισμός μας μάλλον…“αριστεροκρατείται”. Όμως, τι πραγματικά ορίζει το συγκεκριμένο διάταγμα;

Επί του πρακτέου λοιπόν, σε πρώτο πλάνο καθιστά σαφές πως το σύνολο των διπλωματούχων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) και Ανώτερων Καλλιτεχνικών Σχολών θεωρούνται απόφοιτοι Λυκείου. Φυσικά, αυτό αποτελεί τροχοπέδη για τους διπλωματούχους δεδομένου ότι δεν λαμβάνουν πιστοποίηση ανωτέρου επιπέδου( επιπέδου 5) αποκτούμενης της οποίας δύνανται να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Με σκοπό να γίνει απτό στην κοινή λογική, από ‘δω και στο εξής, ο φωτογράφος, η μακιγιέζ, μετά τις σπουδές και τις ακόλουθες εξετάσεις πιστοποίησης θεωρούνται ή καλύτερα αντιμετωπίζονται ως απόφοιτοι Λυκείου με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δευτερευόντως δίνεται η δυνατότητα διορισμού των πτυχιούχων Κολλεγίων που είναι ενταγμένα στο Εθνικό Μητρώο Τίτλων της Αλλοδαπής με το δικαίωμα της δικαιοχρήσης καθώς και όλων των πτυχιούχων του εξωτερικού ενταγμένων σε αντίστοιχα Ιδρύματα που ανήκουν στο Εθνικό Μητρώο που αφορά τους αλλοδαπούς.

Εξ’ αντιδιαστολής συνάγεται σιωπηρά –συνωμοτικά- η κατάργηση του άρθρου 16 Συντάγματος που απαγορεύει την ίδρυση και λειτουργία Ιδιωτικών Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης ενώ κατά τον ίδιο χρόνο βρισκόμαστε θεατές μιας κατάφωρης απαξίωσης των δημοσίων σχολών ( ΕΠΑΛ, ΔΙΕΚ) και ευρύτερα, ο παραμερισμός του άρθρου 5 του Συντάγματος που αναφέρεται στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας αφού πλέον οι σπουδές θεάτρου ή κινηματογράφου δεν υπόσχονται την ίδια ισχύ και αναγνώριση με τις σπουδές επιστημονικού περιεχομένου.

Ενώ λοιπόν παρακολουθούμε την ανυποχώρητη στάση της κυβέρνησης να αντίκειται σθεναρά στις διαδηλώσεις, αντιδράσεις, απεργίες των καλλιτεχνών, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου η αντιπολίτευση εμφανίζεται στο προσκήνιο, ακονίζοντας τα δικά της ξίφη, παίρνοντας θέση για το φλέγον ζήτημα. Ομολογουμένως, καταγγέλλει την στάση και τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος δηλώνοντας ηχηρά πως πρόκειται για μια πλήρως ασυνείδητη πόσο μάλλον απερίσκεπτη και αυθαίρετη απόφαση που τοποθετεί επαίσχυντα την καλλιτεχνική εκπαίδευση σ΄ένα διαρκές καθεστώς υπόταξης, εξευτελίζοντας τους ήδη απόφοιτους του χώρου όπως επίσης και τους εν δυνάμει καλλιτέχνες.

Ειδικότερα, σύσσωμη η αντιπολίτευση διασαφηνίζει πως η λύση είναι μονόδρομος. Η απόσυρση ή η κατάργηση του εν λόγω προεδρικού διατάγματος κρίνεται ως η μόνη ασφαλής και πλέον κατάλληλη κίνηση δεδομένου ότι οποιοδήποτε άλλο μέτρο αναμένεται να επιφέρει καταστροφικές τρόπον τινά συνέπειες στους εργαζομένους του εν λόγω κλάδου. Η εργασιακή κατοχύρωση θεωρείται επιβεβλημένη αν σκεφτούμε ότι το ακραίο αυτό διάταγμα τοποθετεί τους καλλιτέχνες στο πεδίο των ανειδίκευτων εργατών.

Ενώπιον μιας τόσο ξαφνικής και άλλοτε απογοητευτικής απόφασης ίσως έρχεται η ώρα να αναλογιστούμε και εμείς ως νέα γενιά τι πρόκειται να προσφέρει αυτή η χώρα αναφορικά με το δικό μας μέλλον, τη δική μας εξέλιξη. Η υποβάθμιση του καλλιτεχνικού χώρου με βήματα αργά όμως μεθοδικά σημειώνεται κιόλας από τις πρώτες σχολικές τάξεις, όπου μαθήματα που διευρύνουν το πνεύμα και τις σκέψεις μας εκτροχιάζονται δια της τεθλασμένης από τα ωρολόγια εκπαιδευτικά προγράμματα ή απασχολούν τους μαθητές σε βαθμό ήσσονος σημασίας. Εν συνεχεία, γνωρίζοντας ότι η επιτυχία έγκειται στην κοινωνική αναγνώριση και την πνευματική ανέλιξη, η κατευθυντήρια γραμμή που προτείνεται και ακολουθείται πιστά από τη συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών θετικοποιεί ασυνείδητα οποιαδήποτε καλλιτεχνική τάση και υποσκάπτει την επικείμενη βελτίωση οπότε και η στήριξη της τεχνοκρατίας είναι πλέον μονόδρομος. Ας μην ξεχνάμε όμως πως  πέρα από την ειδίκευση, η καλλιτεχνική αγωγή και παιδεία συμβάλλει αποφασιστικά και υπεύθυνα στην συναισθηματική και πνευματική ωρίμανση ενός ατόμου δεδομένου ότι συνηγορεί σε όλες τις σχολικές βαθμίδες ως ένας χώρος ανάπτυξης και όξυνσης της κριτικής και συνθετικής ικανότητας.

Ενστικτωδώς λοιπόν, από όποια πιθανή σκοπιά και αν εξετάσουμε το τρέχον ζήτημα, γίνεται αντιληπτό πως η απόφαση του εν λόγω διατάγματος, δεν ήταν ούτε αυθαίρετη και πόσο μάλλον δεν ήταν πρόταση που αξιολογήθηκε εν μια νυκτί. Ίσως τελικά, να πρόκειται για ένα προμελετημένο σχέδιο που στόχο έχει να υποβαθμίσει πολλώ δε μάλλον να τορπιλίσει τον καλλιτεχνικό χώρο από τα σχολικά κιόλας χρόνια όπως φαίνεται να πιστοποιούν πολλάκις οι κινήσεις της κυβέρνησης.

Πάρα ταύτα, κλείνοντας θα ήταν παράλειψη να μην σταθώ στις κινητοποιήσεις και τις κοινωνικές αντιδράσεις που αντιτάχθηκαν στο προεδρικό διάταγμα. Κατά κοινή ομολογία, είναι φοβερά αξιοσυγκίνητη η προσπάθεια όλων και ιδίως της νέας γενιάς να αφυπνίσουν και να υπερασπιστούν έντονα ιδανικά και αξίες που μας υπενθυμίζουν πως η καλλιτεχνική εκπαίδευση είναι πρωτίστως ζήτημα δημοκρατίας και ταυτόχρονα κριτήριο κοινωνικής ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού. Καταληκτικά, η άρνηση μας στην παραβίαση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματός μας δεν πρέπει να είναι σιωπηρή αλλά ρητή και αδιαμφισβήτητη καθώς μόνο έτσι το οξύμωρο κατά τα λοιπά σχέδιο θα λάβει ένα αίσιο για τον καλλιτεχνικό και όχι μόνο κόσμο!

Συντάκτης: Ιωάννα Σιώπη