«Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα», λέει ο Αβραάμ Λίνκολν τον 19ο αιώνα, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις εκλογές στον Λίβανο, στις οποίες ο ταλαιπωρημένος λαός εναπόθεσε τις ελπίδες του για την καταπολέμηση της φτώχειας και της διαφθοράς. Μάλιστα, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ιδρύματος Konrad Adenauer, οι Λιβανέζοι θέτουν στο επίκεντρο κυρίως την απαλλαγή από τη διαφθορά, αναζητώντας μια αλλαγή στην πολιτική σκηνή. Προτού φτάσουμε όμως στα εκλογικά αποτελέσματα του 2022, είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε πως έφτασε η χώρα σε αυτή την κατάσταση…
Το 2019, οι τιμές στη βενζίνη και τον καπνό αλλά και στη τηλεφωνία έχουν εκτοξευτεί και ο λαός ξεκινά να διαδηλώνει. «Το Παρίσι της Ανατολής» όπως πολλοί αποκαλούσαν τον Λίβανο πριν τον Εμφύλιο Πόλεμο του 1975-1990, βυθίζεται στη φτώχεια και την απελπισία. Ύφεση, αύξηση του πληθωρισμού, ανεργία και εξαθλίωση χαρακτηρίζουν πλέον τη χώρα. Όλα αυτά οδηγούν τον Σαάντ Χαρίρι να παραιτηθεί από πρωθυπουργός και τον Χασάν Ντιάμπ να σχηματίσει νέα κυβέρνηση η οποία όμως πολύ σύντομα θα οδηγηθεί και αυτή σε παραίτηση εξαιτίας της ιστορικής έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού. Εκατοντάδες θάνατοι, χιλιάδες τραυματίες αλλά και υλικές ζημιές βυθίζουν τον Λίβανο στο σκοτάδι, τόσο μεταφορικά όσο και κυριολεκτικά, αφού η εταιρεία ηλεκτρισμού της χώρας χρεοκοπεί. Οι διακοπές ρεύματος για ολόκληρες ώρες είναι πλέον ένα από τα πιο βασικά προβλήματα, με τον λαό να αναγκάζεται να στρέφεται σε ιδιωτικές γεννήτριες.
Αλλά η κρίση δεν τελειώνει εκεί. Από την έρευνα του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Βηρυτού διαπιστώνεται ότι η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική με τις καρκινογόνες ουσίες να αυξάνονται συνεχώς. Επιπλέον η πείνα θερίζει, αφού το ψωμί έχει ακριβύνει τουλάχιστον πέντε φορές. Η ειρωνεία παρόλα αυτά βρίσκεται στο γεγονός ότι τον Σεπτέμβριο του 2021 ανέλαβε καθήκοντα πρωθυπουργού ο Νατζίμπ Μικάτι, ο πλουσιότερος άντρας στο Λίβανο. Το ίδιο έτος, η φτώχεια αυξήθηκε δραματικά πλήττοντας το 74% του πληθυσμού σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, ενώ η λίρα του Λιβάνου έχει χάσει το 95% της αξίας της, με την Παγκόσμια Τράπεζα να κάνει λόγο για την χειρότερη κρίση που έχει ζήσει ο κόσμος από το 1800. Όλα αυτά λοιπόν αποδεικνύουν ότι η πολυδιάστατη κρίση που βιώνει ο Λίβανος χρειάζεται πράγματι για να επιλυθεί, έναν μεσσία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν ο σωτήρας αυτός θα προκύψει από τις εκλογές…
Στις 15 Μαΐου 2022, για πρώτη φορά μετά από τα προαναφερθέντα γεγονότα διεξάγονται εκλογές με πάνω από 700 υποψηφίους να διεκδικούν 128 κοινοβουλευτικές έδρες. Το μεγαλύτερο πλήγμα υπέστη η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ η οποία στις προηγούμενες εκλογές του 2018 είχε κερδίσει 71 από τις 128 έδρες του κοινοβουλίου ενώ τώρα εξασφάλισε μόλις 13. Οι Λιβανικές Δυνάμεις, το Ελεύθερο Πατριωτικό Κίνημα και το Κίνημα Αμάλ ήρθαν πρώτα στις εκλογές, κερδίζοντας 19, 17 και 15 έδρες αντίστοιχα. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η ανατροπή αυτή αλλάζει κατά πολύ τα δεδομένα. Παράδειγμα αυτού αποτελεί το γεγονός ότι ο πολιτικός της Χεζμπολάχ, Ταλάλ Αρσλάν έχασε την έδρα του μετά από πολλά χρόνια πολιτικής σταδιοδρομίας από έναν νεοεμφανιζόμενο πολιτικό με το όνομα Μάρκ Ντάου ο οποίος υποσχέθηκε όπως και άλλοι, μια μεταρρυθμιστική πολιτική. Αλλά και ο Ελίας Τζράντι και ο Φιράς Χαμντάν κέρδισαν δύο έδρες στο νότιο Λίβανο τις οποίες μέχρι τώρα κατείχαν σύμμαχοι της Χεζμπολάχ.
Όλα αυτά αποτελούν πολιτική πραγματικότητα με τον πρωθυπουργό του Λιβάνου να είναι Σουνίτης και με μια κυβέρνηση να είναι διχασμένη λόγω των θρησκευτικών αιρέσεων της χώρας και των διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων στο κοινοβούλιο. Κάτι το οποίο κρίνεται απαραίτητο είναι η συνεργασία όλων για την καταπολέμηση της φτώχειας. Σίγουρα όμως ο διχασμός αυτός δεν καθιστά εφικτό κάτι τέτοιο, αφού αν δεν υπάρξει συμβιβαστική διάθεση η χώρα θα οδηγηθεί σε κάτι που πολλοί αναλυτές αναφέρουν ως «πλήρη αποκλεισμό» στο πολιτικό σύστημα ή αλλιώς «πολιτική παράλυση».
Αδιαμφισβήτητα, οι εκλογές στον Λίβανο, όπως εξάλλου κάθε εκλογές, γέννησαν ελπίδες σε έναν λαό ο οποίος έχει βασανιστεί πολύ, αφού ήρθε αντιμέτωπος με μια κρίση πρωτοφανών διαστάσεων χάνοντας το φως του για χρόνια. Το ερώτημα επομένως είναι ποιος θα βγάλει τη χώρα από αυτό το σκοτάδι και θα βάλει τέλος στη διαφθορά που ταλανίζει τον Λίβανο τόσες δεκαετίες…
Συντάκτης: Σεμέλη Μπιθημήτρη